Diş hakkında genel bilgiler

Dişler ağızda başlayan sindirim sisteminin en önemli parçasıdır.Yiyeceklerin kesilip kopartılması ve çiğnenerek öğütülmesi işlevlerini görür .Dişler ayrıca kas tonusunun devamlılığı ,fonasyon ve estetik olarak da önemli görevleri vardır.Dişin ağız içinde görülebilen kısmı kron olarak adlandırılır. Kron dişin toplam uzunluğunun üçte birini oluşturur. Dişeti içine giren ve dişetinin çevrelediği kısım boyun bölgesidir. Ağız içinde görülmeyen, çene kemiği içindeki kısım ise köktür. Kök dişin toplam uzunluğunun üçte ikisini oluşturur. Dişler mine, dentin, sement ve pulpa (diş özü) dan oluşur.

MİNE
Dişin kronu (ağız içinde görülebilen kısmı) mine ile örtülüdür. Mine, vücuttaki en sert dokudur. Minenin görevlerini yerine getirebilmesi için, sert olması gerekir. Mine, dişin iç kısımlarında bulunan hassas dokuları korur. Bu nedenle ağızda bulunan enzimlere, asitlere ve aşındırıcı maddelere karşı dirençli olması gerekir. Aynı zamanda yüksek ısı farklılıklarında da sertliğini korur. Bu sayede dondurma da yeseniz, sıcak kahve de içseniz kırılmaz.

DENTİN
Dentin minenin altındaki tabakadır. Mine kadar sert değildir. Isıya ve dokunmaya karşı duyarlıdır. Dentin, yetişkin bir insan dişinin %75 ini oluşturur. Dişin kron kısmında ise sement ile örtülüdür. Ayrıca dentinin içerdiği tamir hücreleri sayesinde, yeniden dentin dokusu oluşturabilme özelliği vardır.

PULPA (DİŞ ÖZÜ)
Pulpa dişin en iç kısmındaki yumuşak dokuya verilen addır. Kan damarları ve sinirlerden oluşur. Kan damarları dentinin beslenmesini sağlarken, sinirler sıcak, soğuk, basınç gibi duyuların algılanmasını sağlar.

SEMENT
Dişin kökü sement tabakası ile örtülüdür. Sement ince ve kemiksi bir tabakadır, mine kadar sert değildir. Sementin görevi, diş kökünün çene kemiğine tutunmasını sağlamaktır.

DİŞLER NE İŞE YARAR? 

• Dişler sindirim sisteminin bir parçasıdır, besinlerin koparılmasını ve ezilip parçalanmasını sağlarlar.
• Konuşmaya yardımcı olurlar, seslerin doğru bir şekilde çıkmasını sağlarlar.
• Estetik fonksiyonları vardır, dişler bir insanın görünümüne büyük katkıda bulunur.
• Dişler, etrafındaki destek dokuları korur ve gelişmelerini sağlar.

-Çene ve yüz kaslarının gerginliğini ve aktivitesini korur.

Dişler görevlerine göre farklılaşmıştır. 
Kesici Dişler: Alt ve üst çenedeki ön dişler kesici diş olarak adlandırılır. Adından da anlaşılacağı gibi, besinlerin kesilmesini sağlarlar. 4 tane alt çenede 4 tane de üst çenede olmak üzere, bir ağızda toplam 8 tane kesici diş vardır.
Köpek Dişleri: Kesici dişlerin hemen yanında, ağzın köşe bölgelerinde yer alan dişlerdir. Dişhekimliğinde kanin dişi olarak adlandırılırlar. Besinlerin koparılmasını sağlarlar. 2 tane üst çenede, 2 tane alt çenede olmak üzere, bir ağızda toplam 4 tane köpek dişi vardır.
Azı Dişleri: Kaninlerin hemen arkasında yer alırlar. Küçük ve büyük azı olmak üzere 2 tip azı dişi vardır. Çiğneme fonksiyonu azı dişeri bölgesinde gerçekleşir. Her bir yarım çenede 2 küçük azı, 3 büyük azı dişi olmak üzere, bir ağızda toplam olarak 20 tane azı dişi bulunur. 20 yaş dişleri (akıl dişleri) de azı dişleri sınıfına girer.

DİŞLERİN OLUŞUMU NE ZAMAN BAŞLAR ? 
Dişlerin gelişimine ait ilk belirtiler hamileleğin 6. haftasında görülmektedir. 7. haftadan itibaren dişlerin taslakları yavaş  yavaş   belirmeye başlar.

HANGİ DİŞ NE ZAMAN ÇIKAR ? 
İlk dişler bebek yaklaşık 6 aylıkken çıkar. Üst çenede ya da alt çenede, kesici dişlerden biri ilk olarak ağız ortamına sürer. Dişlerin sürme zamanı kişiden kişiye değişir. Bunun tıbbi bir önemi yoktur. Ağız ortamına en son süren dişler ise 20 yaş dişleridir. Hangi dişin kaç yaşında çıktığını özetlemek için aşağıda bir tablo hazırlanmıştır. Ancak, biraz önce de belirtildiği gibi sürme zamanı kişiden kişiye değişebildiği için tablodaki değerler ortalama değerlerdir.