Genel Anestezi Nedir?
Genel anestezi, bu konuda uzmanlık yapmış anestezi doktorları tarafından gerçekleştirilen, hastanın kontrollü bir şekilde bilinçsiz ağrısız konuma getirilmesi işlemidir. Anestezi, gaz ya da enjeksiyon şeklinde verilen ilaçlar ile başlatılır. Yapılması planlanan tedaviler bittiğinde ilaç durdurulur ve hasta uyanmaya başlar. İşlem sırasında hastanın yaşamsal değerleri genel anestezi uzmanı tarafından sürekli takip edilir.
Sedasyon Nedir?
Uygulanacak diş tedavisinden önce, bazı sedatif ilaçların kullanımı ile hastalar rahatlatılır ve kısa bir amnezi (unutkanlık) sağlanarak, lokal anestezi ile hastanın diş tedavileri ağrısız bir şekilde tamamlanmaktadır. Bu teknikle hasta, hekimin komutlarını yerine getirebilir fakat operasyon sonrasında hiçbir şey hatırlamaz. Yapılacak işleme göre Bilinçli (hafif), Orta ve Derin olarak sedasyon uygulanabilmektedir. Hastanın bilinci açıktır fakat hafif uyku halindedir. Hasta komutlara uyar. Koldan açılan damar yolundan küçük dozlarda uygulanarak yapılır. Bu yöntem genelde yetişkin hastalarda diş hekimi korkusu olanlarda, bulantı-öğürme refleksi fazla olanlarda ve genel anestezinin riskli olabileceği hastalarda tercih edilir. Ayrıca çocuklarda kısa işlemlerde uygulanır. Sedasyon işlemi ilacın verilmesi sonrası toparlanma hızlıdır. Hasta işlem sonrası birşey hatırlamaz.
Genel Anestezi / Sedasyon Hangi Şartlarda ve Nasıl Gerçekleştirilir?
Güvenli koşullarda anestezi, öncelikle deneyimli ve bilgili anestezi ekibi ve gelişmiş anestezi ekipmanı ile sağlanır. İşlem, anestezi doktorumuzun aldığı ön bilgi ve yaptığı muayene sonrası istenilen tetkikler, konsültasyonlar ile devam eder. Bu ortamda hasta anksiyeteden uzak, uygun sedasyon biçimiyle diş hekimi koltuğuna alınır. Anestezi ameliyathane ortamında en gelişmiş antestezi cihazları ve tedavi boyunca yaşamsal fonksiyonların devamlı izlenip kayıt altına alındığı bir ortamda gerçekleşir.
Bir kurumda genel anestezi yapabilmek için ameliyathane olmalıdır. Ameliyathane içerisinde anestezi cihazı, solunum anestezi gazları, diğer anestezi ilaçları ve anestezi ekipmanları bulunmalıdır. Ayrıca tam steril ortam ve filtreli havalandırma gereklidir.
Ameliyat öncesi ve sonrası hazırlıkları;
Yetişkin hastalarda 8 saat, çocuk hastalarda ise 6 saat açlık ve susuzluk gereklidir. Bunun dışında hastanın genel durumunun kontrolü için bazı tetkikler isteyip hastayı anestezi öncesinde muayene etmekteyiz. Bunlar kan değerleri, kanama değerleri, EKG, akciğer röntgeni ve açlık kan şekeri gibi tetkiklerdir. Bunlarla işlem öncesi hastada tanı konulmamış bir hastalık olup olmadığını kontrol ederiz.
Anestezi sonlandığında narkoz etkileri tamamen geriye döner ve kalkar. Yıllar sonra beyin hasarı yapmaz, felç bırakmaz, bağımlılık yapmaz. Bir kişi aynı gün içerisinde gerekirse defalarca narkoz alabilir. (Bazı durumlarda gereklidir.) Fakat ailesel narkoz ilaçlarına karşı duyarlılık olanlarda farklı bir ilaç yada yöntem seçilir.
Diş Hekimliğinde Genel Anestezi / Sedasyon Hangi Tip Hastalarda Tercih Edilir?
– Acil tedaviye ihtiyacı olmasına rağmen iletişim kurulamayan çocuk veya erişkinlerde.
– Biberon çürüğü veya erken çocukluk çağı çürükleri adı verilen yaygın çürüklere sahip ikna yoluyla tedavi edilemeyecek küçük yaştaki çocuklarda,
– Genel anestezi yapıldığı taktirde tıbbi risklerin azalacağı (bazı sistemik rahatsızlıklar gibi) vakalarda,
– Herhangi bir nedenle (uzak yerde oturulması, allerjik reaksiyon riski vb.) tedavilerin tek seansta yapılması gereken çocuklarda,
– İleri derecede fobisi (korku) olan yetişkin hastalar,
– Genel anestezi gerektiren cerrahi girişimler (kemik grefti, kemik kisti vb.)
– Lokal anestezi ile tek seansta yapılması mümkün olmayan birçok cerrahi işlemin kısa sürede (2 saat gibi) genel anestezi altında yapılmasını isteyen hasta grubu,
– Fiziksel engelli çocuklarda,
– Mental (zihinsel) engelli çocuklarda.
