Ortodonti nedir?
Ortodonti, diş-çene-yüz bölgesini ilgilendiren bozuklukların oluşmasını önlemek; mevcut bozuklukların ilerlemesini durdurmak ve tedavi etmek;bununla birlikte iyi bir estetik ve fonksiyon (ısırma,çiğneme,konuşma,gülme) sağlamayı hedefleyen uzmanlık dalıdır.
Ortodontik Bozukluklar Neden Oluşur
- Kalıtsal etkenlere bağlı olarak
- Doğumsal anomaliler nedeniyle (dudak-damak yarığı gibi)
- Hatalı fonksiyonlar nedeniyle (ağız solunumu gibi)
- Zararlı alışkanlıklar nedeniyle (parmak emme, uzun süre emzik kullanma gibi)
- Çürük nedeniyle süt dişlerinin erken kaybedilmesi yüzünden
- Diş gıcırdatma veya düşme,çarpma gibi travmalar nedeniyle
Ortodontik Bozukluklar Neden Tedavi Edilmelidir?
Düzgün diş ve çeneler iyi bir yüz estetiğinin ve güzel bir gülümsemenin ayrılmaz parçasıdır. Aynı zamanda
- Kişinin etkin şekilde ısırıp çiğnemesi ve konuşmasına yardımcı olmaktadır
- Dişeti hastalıklarına ve çürüğe yatkınlığı azaltmakta, sağlıklı diş ve dişetlerine katkıda bulunmaktadır.
- Çene eklemi bozuklukları gibi fonksiyonel sorunların oluşumunu azaltmakta, bu bozuklukların tedavisinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır.
Ortodontik Muayene Ne Zaman Yapılmalıdır?
Ortodontik tedavi her yaşta uygulanabilir.Ancak özellikle çeneleri de ilgilendiren sorunlar varsa, büyüme-gelişmeden de yararlanabilmek için çocukların tam buluğ çağına girmeden önce (10-12 yaş) muayeneye getirilmesi gerekmektedir.
5-6 yaşlarındaki çocuklarda ise büyüme ve gelişimi bozabilecek sorunların erkenden saptanabilmesi için ortodontik muayene çok yararlıdır. bazı durumlarda da sorun erkenden belirlendiği halde,ortodonti uzmanı çocuğu belirli aralıklarla kontrole çağırarak tedavi için en uygun zamanı bekleyebilir.
bu yaşlarda uygulanabilen koruyucu ve önleyici ortodontik tedaviler sayesinde ileride kapsamlı tedavileri gerektirecek bozukluklar, görece basit ve kısa girişimlerle önlenebilir. çene bozuklukları erken dönemde tedavi edilmezse, 18 yaşından sonra ortognatik cerrahi ile kombine edilen ortodontik tedaviyle düzeltilebilirler.
Ortodontik tedavi şekilleri
Koruyucu Ortodontik Tedavi
koruyucu tedavilerde amaç daimi dişlerin düzgün sürebilmeleri için yeterli yeri hazırlamaktadır. bu amaçta erken kaybedilen süt dişlerinin yerini koruyan yer tutucular hazırlanmaktadır. ayrıca diş çürüklerine yatkın çocukların pedodontist tarafından takibi önerilmektedir.
Önleyici Ortodontik Tedavi
kötü alışkanlıklar; parmak emme, anormal yutkunma gibi faktörlere bağlı gelişebilecek sorunları önlemek veya daimi dişlere yer açmak amacıyla çok çeşitli hareketli aygıtlar hazırlanabilmektedir.
Sabit Ortodontik Tedavi
Daimi dişler sürdükten sonra ortodontik tedavi artık dişlerin üzerine yapışan ve tedavi süresince çıkarılmayan braketler ve bu braketlerin içinden geçen tellerle yapılmaktadır. gümüş rengi,altın rengi, şeffaf/diş rengi veya pembe/mavi gibi renkli olabilmektedir.
bazı diş bozuklukları ise dişlerin iç yüzeylerine braket uygulanmasına izin vermekte ve böylece tamamen görünmez olabilmektedir. (lingual ortodonti).
sabit ortodontik tedavi sağlıklı diş ve dişetlerine sahip her yaşta bireye uygulanabilmektedir. tedavi ile elde edilen sonuçların korunması için çeşitli pasif aygıt ve dışarıdan görünmeyen tellerle uzun süreli pekiştirme gerektirir.
